Το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα είναι μια κοινή νευρολογική πάθηση που προκαλείται από τη συμπίεση του μέσου νεύρου καθώς διέρχεται από τον καρπιαίο σωλήνα, μια στενή δίοδο στον καρπό. Αυτή η συμπίεση μπορεί να προκαλέσει πόνο, μούδιασμα και αδυναμία στο χέρι και τα δάχτυλα. Συχνά συνδέεται με επαναλαμβανόμενες κινήσεις του καρπού ή με καταστάσεις που προκαλούν φλεγμονή και πρήξιμο στην περιοχή, όπως αρθρίτιδα, τραυματισμοί ή εγκυμοσύνη.

Ανατομία της περιοχής

• • • Καρπιαίος σωλήνας: Είναι ένας στενός, οστεο-ινώδης σωλήνας στην περιοχή του καρπού που δημιουργείται από τα οστά του καρπού και τον εγκάρσιο καρπιαίο σύνδεσμο. Εντός αυτού περνούν οι τένοντες των καμπτήρων μυών των δαχτύλων και το μέσο νεύρο.
    • Μέσο νεύρο: Είναι το κύριο νεύρο που διέρχεται από τον καρπιαίο σωλήνα και εννευρώνει τα περισσότερα από τα δάχτυλα του χεριού, εκτός από το μικρό δάχτυλο. Το νεύρο αυτό είναι υπεύθυνο για την αίσθηση και την κίνηση των μυών της παλάμης και των δαχτύλων.
    • Τένοντες καμπτήρων μυών: Περνούν μέσα από τον καρπιαίο σωλήνα και επιτρέπουν την κάμψη των δαχτύλων και του καρπού. Αυτοί οι τένοντες περιβάλλονται από αρθρικούς θύλακες που μπορούν να φλεγμαίνουν και να προκαλέσουν πίεση στο νεύρο.

Συμπτώματα

• • • Μούδιασμα και τσιμπήματα: Συχνά εμφανίζονται στον αντίχειρα, το δείκτη, το μέσο και το μισό του παράμεσου δαχτύλου. Τα συμπτώματα μπορεί να επιδεινώνονται τη νύχτα.
    • Πόνος στον καρπό και στο χέρι: Ο πόνος μπορεί να εκτείνεται μέχρι τον αγκώνα ή τον ώμο και επιδεινώνεται με τη χρήση του καρπού ή του χεριού.
    • Αδυναμία: Αδυναμία στα δάχτυλα και δυσκολία στο κράτημα αντικειμένων ή στην εκτέλεση λεπτών κινητικών δραστηριοτήτων.
    • Περιορισμένη αίσθηση αφής: Η αίσθηση στο χέρι μπορεί να μειώνεται, καθιστώντας δύσκολη την αναγνώριση αντικειμένων ή την εκτέλεση κινήσεων ακριβείας.

Δράση της φυσικοθεραπείας

Η φυσικοθεραπεία είναι μια βασική μέθοδος αντιμετώπισης του συνδρόμου του καρπιαίου σωλήνα, ιδιαίτερα σε αρχικά και μέτρια στάδια, προσπαθώντας να μειώσει τα συμπτώματα και να βελτιώσει τη λειτουργικότητα του χεριού χωρίς χειρουργική επέμβαση. Οι κύριες παρεμβάσεις περιλαμβάνουν:

1. 1. Ασκήσεις διάτασης και κινητοποίησης:

• • • Ασκήσεις που στοχεύουν στη διάταση των μυών και των τενόντων του καρπού και των δαχτύλων για τη μείωση της πίεσης στον καρπιαίο σωλήνα.
    • Κινητοποίηση των νεύρων (νευρομυϊκές ασκήσεις) για να βελτιωθεί η κινητικότητα του μέσου νεύρου και να ανακουφιστούν τα συμπτώματα.

1. 2. Ενδυνάμωση μυών του καρπού και του χεριού:

• • • Ασκήσεις για την ενδυνάμωση των μυών του αντιβραχίου και του χεριού, ώστε να βελτιωθεί η σταθερότητα και να μειωθεί η καταπόνηση στον καρπό.
    • Προγράμματα ενδυνάμωσης που περιλαμβάνουν τη χρήση ελαστικών αντιστάσεων ή μικρών βαριδιών.

1. 3. Τεχνικές απελευθέρωσης μαλακών ιστών:

• • • Χρήση μάλαξης για την απελευθέρωση των μαλακών ιστών και των μυϊκών ομάδων γύρω από τον καρπό, με στόχο τη μείωση της έντασης και τη βελτίωση της κυκλοφορίας.
    • Μυοπεριτοναϊκή απελευθέρωση για τη μείωση της δυσκαμψίας και την αποκατάσταση της ευκαμψίας στην περιοχή.

1. 4. Εφαρμογή θερμοθεραπείας και κρυοθεραπείας:

• • • Κρυοθεραπεία: Χρήση πάγου για την καταπολέμηση της φλεγμονής και την ανακούφιση από τον πόνο.
    • Θερμοθεραπεία: Χρήση ζεστών επιθεμάτων για τη χαλάρωση των μυών και την αύξηση της αιματικής κυκλοφορίας στον καρπό.

1. 5. Ηλεκτροθεραπεία:

• • • Εφαρμογή διαδερμικής ηλεκτρικής νευρικής διέγερσης (TENS) για την ανακούφιση του πόνου.
    • Υπερηχοθεραπεία για τη μείωση της φλεγμονής και τη βελτίωση της κυκλοφορίας στους τένοντες και τους μύες.

1. 6. Εκπαίδευση και εργονομικές παρεμβάσεις:

• • • Εκπαίδευση του ασθενούς για τη βελτίωση της στάσης του καρπού και τη σωστή χρήση του χεριού κατά τις καθημερινές δραστηριότητες, αποφεύγοντας κινήσεις που προκαλούν καταπόνηση.
    • Χρήση ειδικών νάρθηκων ή εργονομικών υποστηρίξεων για τον καρπό, ιδίως κατά τη διάρκεια της νύχτας ή κατά την εργασία, για να μειωθεί η πίεση στον καρπιαίο σωλήνα.

1. 7. Ασκήσεις για βελτίωση της στάσης:

• • • Ασκήσεις για τη βελτίωση της στάσης του ώμου και της ωμοπλάτης, καθώς η σωστή ευθυγράμμιση της άνω σπονδυλικής στήλης και της ωμικής ζώνης μπορεί να μειώσει την καταπόνηση στον καρπό και το άκρο.

Η τενοντοελυτρίτιδα de Quervain είναι μια φλεγμονώδης κατάσταση που επηρεάζει τους τένοντες στην περιοχή του αντίχειρα και συγκεκριμένα το περίβλημά τους, προκαλώντας πόνο και δυσκολία στην κίνηση. Συμβαίνει όταν οι τένοντες και οι θύλακες που τους περιβάλλουν (έλυτρα) φλεγμαίνουν, συχνά λόγω επαναλαμβανόμενης χρήσης ή υπερβολικής καταπόνησης του αντίχειρα και του καρπού.

Ανατομία της περιοχής

• • • Τένοντες εκτείνοντος βραχέος μυός του αντίχειρα (extensor pollicis brevis) και μακρού απαγωγού μυός του αντίχειρα (abductor pollicis longus): Αυτοί οι δύο τένοντες περνούν από την πρώτη ραχιαία θήκη του καρπού (στην πλευρά του αντίχειρα) και είναι υπεύθυνοι για την έκταση και την απαγωγή του αντίχειρα.
    • Θύλακες (έλυτρα): Περιβάλλουν τους τένοντες για να διευκολύνουν την ομαλή κίνησή τους. Όταν υπάρχει φλεγμονή ή πρήξιμο αυτών των ελύτρων, προκαλείται περιορισμός της κίνησης και πόνος.
    • Στυλοειδής απόφυση της κερκίδας: Οστική δομή κοντά στην οποία οι τένοντες περνούν, και η περιοχή όπου εντοπίζεται συχνά ο πόνος στην τενοντοελυτρίτιδα de Quervain.

Συμπτώματα

• • • Πόνος στην πλευρά του καρπού: Ο πόνος εντοπίζεται στη βάση του αντίχειρα και στην πλευρά του καρπού, κυρίως κατά την κίνηση του αντίχειρα ή του καρπού.
    • Οίδημα: Πρήξιμο στην περιοχή του καρπού, κοντά στη στυλοειδή απόφυση της κερκίδας, που μπορεί να γίνει εμφανές και ορατό.
    • Δυσκολία στην κίνηση του αντίχειρα: Μειωμένη κινητικότητα και δυσκαμψία, ιδιαίτερα κατά την έκταση ή την απαγωγή του αντίχειρα.
    • Ευαισθησία στην πίεση: Πόνος και δυσφορία όταν ασκείται πίεση στη βάση του αντίχειρα ή κατά μήκος των τενόντων.
    • Τεστ Finkelstein: Ένα ειδικό κλινικό τεστ όπου ο ασθενής κάμπτει τον αντίχειρα μέσα στην παλάμη και κάμπτει τον καρπό προς την πλευρά της ωλένης. Αν προκαλείται έντονος πόνος, αυτό είναι ενδεικτικό της τενοντοελυτρίτιδας de Quervain.

Δράση της φυσικοθεραπείας

Η φυσικοθεραπεία είναι ζωτικής σημασίας για την αντιμετώπιση της τενοντοελυτρίτιδας de Quervain, καθώς στοχεύει στη μείωση της φλεγμονής, στην ανακούφιση του πόνου και στην αποκατάσταση της λειτουργικότητας. Οι κύριες φυσικοθεραπευτικές παρεμβάσεις περιλαμβάνουν:

1. 1. Ακινητοποίηση και ξεκούραση:

• • • Χρήση ειδικών νάρθηκων ή υποστηριγμάτων για την ακινητοποίηση του αντίχειρα και του καρπού, με στόχο να μειωθεί η καταπόνηση των τενόντων και να επιτευχθεί η αποκατάστασή τους.
    • Συμβουλές για την αποφυγή δραστηριοτήτων που επιδεινώνουν τα συμπτώματα, όπως επαναλαμβανόμενες κινήσεις του αντίχειρα.

1. 2. Θερμοθεραπεία και κρυοθεραπεία:

• • • Κρυοθεραπεία: Εφαρμογή πάγου στην περιοχή για τη μείωση της φλεγμονής και του πόνου, ειδικά μετά από δραστηριότητες που καταπονούν τον αντίχειρα.
    • Θερμοθεραπεία: Χρήση ζεστών επιθεμάτων για τη βελτίωση της κυκλοφορίας και τη χαλάρωση των μαλακών ιστών, ιδίως πριν από ασκήσεις κινητοποίησης.

1. 3. Ασκήσεις διάτασης και κινητοποίησης:

• • • Ήπιες ασκήσεις διάτασης των τενόντων για την αποκατάσταση της ευκαμψίας και της κινητικότητας του αντίχειρα και του καρπού.
    • Κινητοποίηση του καρπού και των τενόντων για την αποκατάσταση της λειτουργικότητας και την πρόληψη του περιορισμού της κίνησης.

1. 4. Μάλαξη και τεχνικές απελευθέρωσης μαλακών ιστών:

• • • Μάλαξη στην περιοχή των τενόντων για τη βελτίωση της κυκλοφορίας και τη μείωση της φλεγμονής.
    • Τεχνικές μυοπεριτοναϊκής απελευθέρωσης για τη μείωση της έντασης και την αποκατάσταση της ελαστικότητας των τενόντων και των γύρω μυών.

1. 5. Ηλεκτροθεραπεία:

• • • Χρήση συσκευών TENS (Διαδερμική Ηλεκτρική Νευρική Διέγερση) για την ανακούφιση του πόνου.
    • Υπερηχοθεραπεία για την απορρόφηση της φλεγμονής και τη βελτίωση της κυκλοφορίας στους ιστούς.

1. 6. Εργονομική εκπαίδευση:

• • • Εκπαίδευση του ασθενούς σχετικά με τη σωστή χρήση του καρπού και του αντίχειρα, ειδικά κατά τις καθημερινές δραστηριότητες και τη χρήση εργαλείων ή ηλεκτρονικών συσκευών.
    • Εργονομικές παρεμβάσεις για τη μείωση της πίεσης στους τένοντες και την πρόληψη της επιδείνωσης των συμπτωμάτων.

1. 7. Ασκήσεις ενδυνάμωσης:

• • • Ειδικές ασκήσεις για την ενδυνάμωση των μυών του αντιβραχίου και του αντίχειρα για τη βελτίωση της σταθερότητας και της αντοχής, ώστε να μειωθεί η καταπόνηση των τενόντων.
    • Ασκήσεις ενδυνάμωσης με τη χρήση ελαστικών ζωνών ή μικρών βαριδιών για την προοδευτική αποκατάσταση της λειτουργικότητας του αντίχειρα.