Η λοιμώδης αρθρίτιδα είναι μια σοβαρή κατάσταση που προκαλεί φλεγμονή στην άρθρωση λόγω μόλυνσης από βακτήρια, ιούς ή μύκητες. Μπορεί να επηρεάσει οποιαδήποτε άρθρωση, αλλά πιο συχνά προσβάλλει το γόνατο, το ισχίο, το ώμο και τον καρπό. Αυτή η κατάσταση απαιτεί άμεση ιατρική παρέμβαση για να αποφευχθούν μόνιμες βλάβες στις αρθρώσεις.

Συμπτώματα

• • • Πόνος στην άρθρωση: Συνήθως έντονος και συνεχής.
    • Πρήξιμο: Οίδημα γύρω από την προσβεβλημένη άρθρωση.
    • Ερυθρότητα: Ερυθρότητα και ζεστασιά στην περιοχή γύρω από την άρθρωση.
    • Δυσκαμψία: Περιορισμένη κίνηση στην προσβεβλημένη άρθρωση.
    • Πυρετός: Συχνά παρατηρείται πυρετός, καθώς η λοίμωξη επηρεάζει τον οργανισμό.
    • Γενική αδιαθεσία: Μπορεί να συνοδεύεται από κόπωση και αδυναμία.

Ανατομία της Περιοχής

Η άρθρωση αποτελείται από τα εξής μέρη:

• • • Οστά: Οι αρθρικές επιφάνειες των οστών καλύπτονται από χόνδρο, ο οποίος επιτρέπει την ομαλή κίνηση.
    • Αρθρικός θύλακος: Περιβάλλει την άρθρωση και παράγει το αρθρικό υγρό, το οποίο παρέχει λίπανση και θρέψη στον χόνδρο.
    • Σύνδεσμοι: Συνδέουν τα οστά μεταξύ τους και παρέχουν σταθερότητα στην άρθρωση.
    • Τένοντες και μύες: Υποστηρίζουν την κίνηση της άρθρωσης και την επιτρέπουν.

Δράση της φυσικοθεραπείας

Η φυσικοθεραπεία παίζει σημαντικό ρόλο στην αποκατάσταση της λειτουργίας της άρθρωσης μετά την υποχώρηση της λοίμωξης. Η παρέμβαση μπορεί να περιλαμβάνει:

1. 1. Αξιολόγηση:

• • • Αξιολόγηση της κίνησης, της δύναμης και της λειτουργικότητας της προσβεβλημένης άρθρωσης.

1. 2. Αναλγητικές Θεραπείες:

• • • Χρήση θερμοθεραπείας ή κρυοθεραπείας για την ανακούφιση του πόνου και του πρηξίματος.
    • Ηλεκτροθεραπεία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ανακούφιση του πόνου.

1. 3. Διαχείριση Πόνου:

• • • Εφαρμογή ασκήσεων κινητικότητας και διατάσεων για την αποκατάσταση της εύρους κίνησης.
    • Εξατομικευμένα προγράμματα για την ανακούφιση του πόνου.

1. 4. Εκπαίδευση:

• • • Εκπαίδευση του ασθενούς για τη σωστή στάση και την αποφυγή κινήσεων που μπορεί να προκαλέσουν επιδείνωση της κατάστασης.

1. 5. Ασκήσεις Ενδυνάμωσης:

• • • Σταδιακή ενδυνάμωση των μυών γύρω από την άρθρωση για τη βελτίωση της σταθερότητας και της λειτουργικότητας.

1. 6. Ανακούφιση στην ύφεση των συμπτωμάτων:

• • • Ανάπαυση και υποστήριξη της άρθρωσης, αν απαιτείται, κατά τη διάρκεια της φλεγμονώδους φάσης.

1. 7. Αποκατάσταση και Επανένταξη:

• • • Πρόγραμμα αποκατάστασης που στοχεύει στην επανένταξη του ατόμου σε κανονικές δραστηριότητες.
    • Προοδευτική αύξηση της δραστηριότητας και των φορτίων, με στόχο την πλήρη αποκατάσταση.

1. 8. Προγραμματισμός Μακροχρόνιας Φροντίδας:

• • • Δημιουργία ενός πλάνου για την πρόληψη μελλοντικών λοιμώξεων και τη διατήρηση της υγείας των αρθρώσεων.

Η οστεοαρθρίτιδα είναι μια εκφυλιστική νόσος των αρθρώσεων που χαρακτηρίζεται από τη φθορά του αρθρικού χόνδρου και τις οστικές αλλοιώσεις στις αρθρώσεις. Είναι η πιο συχνή μορφή αρθρίτιδας και επηρεάζει συνήθως τις μεγάλες αρθρώσεις, όπως το γόνατο, το ισχίο, τη σπονδυλική στήλη, αλλά και τις μικρές αρθρώσεις των χεριών. Με την πάροδο του χρόνου, η φθορά αυτή μπορεί να οδηγήσει σε πόνο, δυσκαμψία και μειωμένη κινητικότητα της άρθρωσης.

Ανατομία της περιοχής

Οι αρθρώσεις που πλήττονται από την οστεοαρθρίτιδα περιλαμβάνουν:

• • • Αρθρικός χόνδρος: Ένας λείος και ανθεκτικός ιστός που καλύπτει τα άκρα των οστών μέσα στην άρθρωση, επιτρέποντας την ομαλή κίνηση και την απορρόφηση των κραδασμών.
    • Αρθρικός υμένας: Μια λεπτή μεμβράνη που παράγει αρθρικό υγρό, το οποίο λιπαίνει την άρθρωση.
    • Οστικά άκρα: Τα οστά που συνδέονται στην άρθρωση, τα οποία υποστηρίζονται από το χόνδρο και το αρθρικό υγρό για ομαλή κίνηση.
    • Συνδεσμικός ιστός: Περιλαμβάνει τους συνδέσμους και τους τένοντες που σταθεροποιούν την άρθρωση και επιτρέπουν την κίνηση.

Στην οστεοαρθρίτιδα, ο χόνδρος εκφυλίζεται, δημιουργώντας τριβή ανάμεσα στα οστά. Η αντίδραση αυτή μπορεί να προκαλέσει την ανάπτυξη οστικών προεκτάσεων (οστεόφυτα), φλεγμονή στον αρθρικό υμένα και σκλήρυνση του χόνδρινου οστού.

Συμπτώματα

• • • Πόνος στην άρθρωση, που συνήθως επιδεινώνεται με την κίνηση ή τη φόρτιση της άρθρωσης.
    • Δυσκαμψία, ειδικά μετά από περιόδους ακινησίας ή το πρωί.
    • Μειωμένο εύρος κίνησης και λειτουργικότητα της άρθρωσης.
    • Διόγκωση ή οίδημα στην περιοχή της άρθρωσης.
    • Τριγμός ή ήχος τριβής κατά την κίνηση της άρθρωσης.
    • Παραμόρφωση ή ευαισθησία της άρθρωσης.

Δράση της φυσικοθεραπείας

Η φυσικοθεραπεία αποτελεί σημαντικό μέρος της αντιμετώπισης της οστεοαρθρίτιδας, καθώς στοχεύει στη μείωση του πόνου, την αποκατάσταση της λειτουργικότητας της άρθρωσης και την πρόληψη της επιδείνωσης της κατάστασης. Οι βασικές μέθοδοι φυσικοθεραπείας περιλαμβάνουν:

1. 1. Ασκήσεις κινητικότητας και ευκαμψίας:

• • • Ασκήσεις που στοχεύουν στη βελτίωση του εύρους κίνησης της άρθρωσης και στη μείωση της δυσκαμψίας.
    • Διατάσεις που βοηθούν στην αύξηση της ευκαμψίας και στη χαλάρωση των μυών γύρω από την άρθρωση.

1. 2. Ασκήσεις ενδυνάμωσης:

• • • Ασκήσεις για την ενδυνάμωση των μυών που υποστηρίζουν την πάσχουσα άρθρωση (π.χ., τετρακέφαλος για το γόνατο, γλουτιαίοι για το ισχίο).
    • Ενδυνάμωση του μυϊκού συστήματος για την καλύτερη σταθεροποίηση της άρθρωσης και την απορρόφηση των φορτίων.

1. 3. Υδροθεραπεία:

• • • Ασκήσεις σε ζεστό νερό που βοηθούν στη μείωση του πόνου και στην αποκατάσταση της κίνησης χωρίς επιβάρυνση της άρθρωσης.

1. 4. Μαλάξεις και τεχνικές χειροπρακτικής:

• • • Μάλαξη για τη χαλάρωση των σφιγμένων μυών και την ανακούφιση από τον πόνο.
    • Τεχνικές κινητοποίησης της άρθρωσης για τη βελτίωση της ευκινησίας και τη μείωση της δυσκαμψίας.

1. 5. Θερμοθεραπεία και ηλεκτροθεραπεία:

• • • Εφαρμογή θερμότητας για τη χαλάρωση των μυών και τη μείωση του πόνου και της δυσκαμψίας.
    • Υπέρηχοι και TENS (Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation) για την ανακούφιση του πόνου και την μείωση της φλεγμονής.

1. 6. Εκπαίδευση του ασθενούς:

• • • Εκπαίδευση σχετικά με τεχνικές που μειώνουν το άγχος στις αρθρώσεις (π.χ., χρήση βοηθημάτων βάδισης ή τεχνικές ανύψωσης).
    • Καθοδήγηση για ασκήσεις που ο ασθενής μπορεί να κάνει στο σπίτι για τη συντήρηση της κινητικότητας και της δύναμης.

Η ασβεστοποιός τενοντίτιδα είναι μια πάθηση που χαρακτηρίζεται από τη συσσώρευση και εναπόθεση ασβεστίου στους τένοντες, κυρίως του ώμου (συχνότερα στον τένοντα του υπερακάνθιου). Προκαλεί φλεγμονή και πόνο, και μπορεί να επηρεάσει την κινητικότητα της άρθρωσης. Η ακριβής αιτία της ασβεστοποιού τενοντίτιδας δεν είναι πάντα γνωστή, αλλά θεωρείται ότι σχετίζεται με εκφυλιστικές αλλοιώσεις των τενόντων και με μικροτραυματισμούς.

Ανατομία της περιοχής

Η ασβεστοποιός τενοντίτιδα επηρεάζει κυρίως τους τένοντες του στροφικού πετάλου του ώμου, με τον τένοντα του υπερακάνθιου να είναι ο πιο συχνός στόχος:

• • • Στροφικό πέταλο: Περιλαμβάνει τένοντες και μύες (υπερακάνθιος, υπακάνθιος, υποπλάτιος και ελάσσων στρογγύλος) που σταθεροποιούν και κινούν την άρθρωση του ώμου.
    • Αρθρικός θύλακος και υπακρωμιακός θύλακος: Υποστηρίζουν την ομαλή κίνηση της άρθρωσης, ενώ ο υπακρωμιακός θύλακος επιτρέπει την κίνηση των τενόντων κάτω από το ακρώμιο.

Όταν το ασβέστιο εναποτίθεται στους τένοντες, μπορεί να προκαλέσει έντονη φλεγμονή και πόνο. Αυτές οι αποθέσεις μπορούν να είναι μικρές ή μεγάλες και να επηρεάζουν την ομαλή λειτουργία του ώμου.

Συμπτώματα

• • • Πόνος στον ώμο, που μπορεί να είναι έντονος και οξύς, ειδικά κατά την κίνηση ή την πίεση.
    • Περιορισμένη κίνηση του ώμου και δυσκολία στην ανύψωση του βραχίονα.
    • Δυσκαμψία και αίσθημα αδυναμίας στον ώμο.
    • Διόγκωση και φλεγμονή στην περιοχή του ώμου.
    • Νυκτερινός πόνος, που μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα του ύπνου.

Δράση της φυσικοθεραπείας

Η φυσικοθεραπεία αποτελεί βασικό κομμάτι της συντηρητικής αντιμετώπισης της ασβεστοποιού τενοντίτιδας, με στόχο τη μείωση του πόνου, την αποκατάσταση της κινητικότητας και την αποφυγή επιδείνωσης της κατάστασης. Οι κυριότερες μέθοδοι περιλαμβάνουν:

1. 1. Ασκήσεις κινητικότητας και ευκαμψίας:

• • • Ασκήσεις για τη βελτίωση του εύρους κίνησης και τη μείωση της δυσκαμψίας στην άρθρωση του ώμου.
    • Διατάσεις για τη χαλάρωση των τενόντων και των μυών γύρω από την περιοχή του ώμου.

1. 2. Ασκήσεις ενδυνάμωσης:

• • • Ενδυνάμωση των μυών του στροφικού πετάλου για τη βελτίωση της σταθερότητας της άρθρωσης.
    • Εστίαση στην ενδυνάμωση των μυών της ωμικής ζώνης και της ωμοπλάτης για τη σωστή λειτουργία του ώμου.

1. 3. Θερμοθεραπεία και ψυχοθεραπεία:

• • • Ψυχρά επιθέματα για τη μείωση της φλεγμονής και του πόνου, ειδικά σε οξείες φάσεις.
    • Θερμά επιθέματα ή θερμοθεραπεία για τη χαλάρωση των μυών και τη βελτίωση της αιμάτωσης στην περιοχή.

1. 4. Ηλεκτροθεραπεία:

• • • Χρήση υπερήχων ή TENS (Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation) για τη μείωση του πόνου και την επιτάχυνση της ανάρρωσης.
    • Shockwave therapy (θεραπεία με κρουστικά κύματα) για τη διάλυση των αποθέσεων ασβεστίου και την ανακούφιση από τον πόνο.

1. 5. Μάλαξη και τεχνικές κινητοποίησης:

• • • Μάλαξη για τη χαλάρωση των σφιγμένων μυών και την απομάκρυνση της έντασης στην περιοχή.
    • Κινητοποίηση της άρθρωσης για τη βελτίωση του εύρους κίνησης.

1. 6. Εκπαίδευση και αυτό-φροντίδα:

• • • Εκπαίδευση του ασθενούς σε τεχνικές που μειώνουν το φορτίο στον ώμο και αποτρέπουν την επιδείνωση των συμπτωμάτων.
    • Καθοδήγηση για ασκήσεις που μπορεί να κάνει ο ασθενής στο σπίτι για την ενίσχυση της αποκατάστασης και τη διατήρηση της κινητικότητας.

Η χρόνια τενοντίτιδα είναι η μακροχρόνια φλεγμονή και εκφύλιση ενός τένοντα, που προκαλείται από επαναλαμβανόμενη καταπόνηση, μικροτραυματισμούς ή μηχανικές καταπονήσεις. Διαφέρει από την οξεία τενοντίτιδα, καθώς η φλεγμονή επιμένει για μεγάλο χρονικό διάστημα, και ενδέχεται να συνοδεύεται από δομικές αλλοιώσεις στον τένοντα.

Ανατομία της περιοχής

Οι τένοντες είναι ινώδεις συνδετικοί ιστοί που συνδέουν τους μύες με τα οστά, επιτρέποντας τη μεταφορά της δύναμης για την κίνηση των αρθρώσεων. Σε περιοχές όπως ο ώμος, ο αγκώνας, το γόνατο και ο αχίλλειος τένοντας, οι τένοντες βρίσκονται κάτω από συνεχές στρες και είναι ευαίσθητοι σε τραυματισμούς. Οι αλλοιώσεις που προκαλούνται από χρόνια τενοντίτιδα μπορεί να περιλαμβάνουν:

• • • Εκφύλιση των ινών του τένοντα: Αλλοιώσεις στις κολλαγόνες ίνες, που καθιστούν τον τένοντα αδύναμο και επιρρεπή σε ρήξεις.
    • Αύξηση του πάχους του τένοντα: Ως αντίδραση στη φλεγμονή και τη συνεχή καταπόνηση.
    • Φλεγμονή στους περιβάλλοντες ιστούς: Φλεγμονή και ερεθισμός στους θύλακες και στα έλυτρα που περιβάλλουν τον τένοντα.

Συμπτώματα

• • • Επίμονος πόνος στην περιοχή του τένοντα, που μπορεί να επιδεινώνεται με την κίνηση ή την άσκηση.
    • Περιορισμένη κινητικότητα της άρθρωσης που επηρεάζεται.
    • Διόγκωση και ευαισθησία κατά μήκος του τένοντα.
    • Δυσκαμψία και αίσθημα αδυναμίας κατά τη χρήση της επηρεαζόμενης περιοχής.
    • Νυκτερινός πόνος, που μπορεί να διαταράσσει τον ύπνο.
    • Χρόνια δυσκαμψία, που μπορεί να εμποδίζει την καθημερινή λειτουργικότητα.

Δράση της φυσικοθεραπείας

Η φυσικοθεραπεία αποτελεί βασική θεραπευτική προσέγγιση για τη χρόνια τενοντίτιδα, με στόχο τη μείωση της φλεγμονής, την αποκατάσταση της λειτουργικότητας και την αποφυγή περαιτέρω βλαβών. Οι κύριες μέθοδοι περιλαμβάνουν:

1. 1. Ασκήσεις κινητικότητας και διάτασης:

• • • Στόχος είναι η διατήρηση ή βελτίωση της ελαστικότητας του τένοντα και η αποφυγή δημιουργίας συμφύσεων.
    • Ειδικές διατάσεις για την επιμήκυνση των μυών που σχετίζονται με τον τένοντα, για την αποφυγή επιδείνωσης των συμπτωμάτων.

1. 2. Ασκήσεις ενδυνάμωσης:

• • • Προοδευτικά αυξανόμενες ασκήσεις για την ενδυνάμωση των μυών που υποστηρίζουν την άρθρωση και τον τένοντα, ώστε να μειωθεί η πίεση στον τένοντα.
    • Ενδυνάμωση του πυρήνα και άλλων μυϊκών ομάδων που βοηθούν στη σταθερότητα της άρθρωσης.

1. 3. Θερμοθεραπεία και κρυοθεραπεία:

• • • Ψυχρά επιθέματα για τη μείωση της φλεγμονής και του πόνου στις οξείες φάσεις.
    • Θερμά επιθέματα ή άλλες μορφές θερμοθεραπείας για τη βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος και τη χαλάρωση των ιστών στις χρόνιες φάσεις.

1. 4. Ηλεκτροθεραπεία:

• • • Υπερηχογράφημα ή TENS (Διαδερμικός Ηλεκτρικός Νευρικός Ερεθισμός) για την ανακούφιση από τον πόνο και τη μείωση της φλεγμονής.
    • Laser therapy για την προώθηση της επούλωσης και τη μείωση της φλεγμονής.

1. 5. Shockwave therapy (κρουστικά κύματα):

• • • Χρησιμοποιείται για τη διάλυση των αποθέσεων ασβεστίου (αν υπάρχουν) και την αναγέννηση των ιστών στον τένοντα.

1. 6. Μάλαξη και τεχνικές κινητοποίησης:

• • • Μάλαξη για την αποκατάσταση της ελαστικότητας των ιστών και τη μείωση της μυϊκής έντασης.
    • Κινητοποίηση της άρθρωσης για τη βελτίωση του εύρους κίνησης και της λειτουργικότητας της άρθρωσης.

1. 7. Εκπαίδευση και εργονομικές οδηγίες:

• • • Εκπαίδευση του ασθενούς για την αποφυγή καταπονήσεων και την ορθή χρήση της επηρεαζόμενης άρθρωσης.
    • Συμβουλές για σωστή στάση και τεχνικές καθημερινών δραστηριοτήτων ώστε να μειωθεί το φορτίο στον τένοντα.

Η τενοντοελυτρίτιδα είναι η φλεγμονή των τενόντων και των ελύτρων τους, τα οποία είναι οι μεμβράνες που περιβάλλουν τους τένοντες για να διευκολύνουν την ομαλή τους κίνηση. Αυτή η πάθηση εμφανίζεται συνήθως σε περιοχές του σώματος που εκτίθενται σε επαναλαμβανόμενη καταπόνηση, όπως ο καρπός, ο αντίχειρας, ο αγκώνας και η άρθρωση του ώμου.

Ανατομία της περιοχής

Οι τένοντες είναι σφιχτοί ινώδεις ιστοί που συνδέουν τους μύες με τα οστά και επιτρέπουν την κίνηση των αρθρώσεων. Τα έλυτρα είναι θήκες που περιβάλλουν τους τένοντες, περιέχοντας υγρό που μειώνει την τριβή κατά τη διάρκεια της κίνησης. Όταν εμφανίζεται τενοντοελυτρίτιδα, το υγρό μπορεί να αυξηθεί και το έλυτρο να πρηστεί, προκαλώντας πόνο και περιορισμό στην κίνηση.

Συμπτώματα

• • • Πόνος κατά μήκος του τένοντα, που μπορεί να είναι έντονος ή αμβλύς και να επιδεινώνεται με την κίνηση της επηρεαζόμενης άρθρωσης.
    • Διόγκωση στην περιοχή του τένοντα ή του ελύτρου.
    • Δυσκαμψία ή περιορισμένη κινητικότητα της επηρεαζόμενης άρθρωσης.
    • Αίσθημα τριξίματος ή θορύβου κατά την κίνηση του τένοντα (κροτάλισμα).
    • Τοπική ευαισθησία και πόνος στην πίεση της περιοχής.

Δράση της φυσικοθεραπείας

Η φυσικοθεραπεία είναι κεντρική στη διαχείριση και την αποκατάσταση της τενοντοελυτρίτιδας, με στόχο τη μείωση της φλεγμονής και του πόνου, την αποκατάσταση της κινητικότητας και την πρόληψη επαναλαμβανόμενων επεισοδίων. Οι κυριότερες μέθοδοι περιλαμβάνουν:

1. 1. Ακινητοποίηση και ανάπαυση:

• • • Χρήση νάρθηκα ή υποστηρικτικού εξοπλισμού για την αποφυγή της καταπόνησης της επηρεαζόμενης περιοχής και τη μείωση της φλεγμονής.
    • Ανάπαυση της περιοχής για να επιτραπεί η επούλωση του τένοντα και του ελύτρου.

1. 2. Κρυοθεραπεία και θερμοθεραπεία:

• • • Ψυχρά επιθέματα για την αντιμετώπιση της φλεγμονής και του οιδήματος στις αρχικές φάσεις της πάθησης.
    • Θερμά επιθέματα στη συνέχεια, για να χαλαρώσουν οι μύες και να βελτιωθεί η κυκλοφορία του αίματος.

1. 3. Ηλεκτροθεραπεία:

• • • TENS (Διαδερμικός Ηλεκτρικός Νευρικός Ερεθισμός) και υπέρηχοι για την ανακούφιση του πόνου και τη μείωση της φλεγμονής.

1. 4. Μάλαξη και κινητοποίηση:

• • • Ειδικές τεχνικές μάλαξης για την αύξηση της κυκλοφορίας του αίματος και τη μείωση του μυϊκού σπασμού γύρω από την περιοχή του τένοντα.
    • Ήπιες κινητοποιήσεις της άρθρωσης για τη διατήρηση ή την αποκατάσταση του εύρους κίνησης.

1. 5. Ασκήσεις διάτασης και ενδυνάμωσης:

• • • Σταδιακές ασκήσεις διάτασης για την αποκατάσταση της ελαστικότητας των τενόντων και την αποφυγή συμφύσεων.
    • Ασκήσεις ενδυνάμωσης των μυών γύρω από την επηρεαζόμενη περιοχή για τη σταθεροποίηση και τη μείωση της καταπόνησης των τενόντων.

1. 6. Εκπαίδευση και πρόληψη:

• • • Εκπαίδευση του ασθενούς για τη σωστή χρήση των αρθρώσεων και την αποφυγή επαναλαμβανόμενων κινήσεων ή καταπονήσεων.
    • Οδηγίες για εργονομικές προσαρμογές στον χώρο εργασίας ή την καθημερινή ζωή ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος υποτροπής.

1. 7. Εφαρμογή ελαστικών ταινιών (kinesiotaping):

• • • Χρήση ταινιών για τη στήριξη των τενόντων και την προώθηση της λειτουργικότητας χωρίς επιβάρυνση.

Οι παραμορφώσεις της σπονδυλικής στήλης είναι καταστάσεις όπου η φυσιολογική δομή και ευθυγράμμιση της σπονδυλικής στήλης μεταβάλλεται, προκαλώντας απόκλιση ή ανώμαλη καμπυλότητα. Οι κύριες παραμορφώσεις περιλαμβάνουν τη σκολίωση, την κύφωση και τη λόρδωση. Αυτές οι ανωμαλίες μπορεί να είναι συγγενείς (παρουσιάζονται κατά τη γέννηση), να εμφανιστούν κατά την ανάπτυξη ή να προκληθούν από εκφυλιστικές ασθένειες, τραυματισμούς ή άλλες παθολογικές καταστάσεις.

Ανατομία της περιοχής

Η σπονδυλική στήλη αποτελείται από:

• • • Σπονδύλους: η σπονδυλική στήλη αποτελείται από 33-34 σπονδύλους, οι οποίοι χωρίζονται σε πέντε περιοχές: αυχενική, θωρακική, οσφυϊκή, ιερή και κοκκυγική.
    • Μεσοσπονδύλιους δίσκους: βρίσκονται μεταξύ των σπονδύλων και λειτουργούν ως αποσβεστήρες κραδασμών, παρέχοντας ευκαμψία και υποστήριξη.
    • Σπονδυλική καμπυλότητα: φυσιολογικά, η σπονδυλική στήλη έχει τέσσερις καμπύλες, οι οποίες βοηθούν στην απορρόφηση των κραδασμών και στη στήριξη του σώματος. Αυτές περιλαμβάνουν την αυχενική και οσφυϊκή λόρδωση (κυρτή προς τα εμπρός) και τη θωρακική και ιερή κύφωση (κυρτή προς τα πίσω).

Κύριες παραμορφώσεις της σπονδυλικής στήλης

1. 1. Σκολίωση:

• • • Είναι η πλευρική απόκλιση της σπονδυλικής στήλης, όπου σχηματίζεται καμπύλη σε μορφή “S” ή “C”.
    • Μπορεί να είναι ιδιοπαθής (χωρίς γνωστή αιτία), συγγενής ή να προκύπτει από εκφυλιστικές καταστάσεις ή νευρομυϊκές ασθένειες.

1. 2. Κύφωση:

• • • Πρόκειται για υπερβολική καμπύλη της θωρακικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης προς τα πίσω, γνωστή και ως “καμπούρα”.
    • Μπορεί να είναι αποτέλεσμα κακής στάσης, εκφυλιστικών παθήσεων, οστεοπόρωσης ή ασθενειών όπως η νόσος του Scheuermann.

1. 3. Λόρδωση:

• • • Είναι η υπερβολική κυρτότητα της αυχενικής ή της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης προς τα εμπρός.
    • Συχνά συνδέεται με κακή στάση, παχυσαρκία ή σκελετικές ανωμαλίες.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα των παραμορφώσεων της σπονδυλικής στήλης ποικίλουν ανάλογα με τον τύπο και τη σοβαρότητα της παραμόρφωσης, και περιλαμβάνουν:

• • • Ορατή παραμόρφωση: αλλαγή στη στάση και στην ευθυγράμμιση της σπονδυλικής στήλης.
    • Πόνος: ιδιαίτερα στην περιοχή της παραμόρφωσης, αλλά μπορεί να επεκτείνεται σε άλλες περιοχές του σώματος, όπως οι ώμοι, η πλάτη ή τα πόδια.
    • Μειωμένη κινητικότητα: δυσκολία στην κάμψη, την έκταση ή την περιστροφή της σπονδυλικής στήλης.
    • Κόπωση: λόγω της προσπάθειας του σώματος να διατηρήσει ισορροπία και σωστή στάση.
    • Νευρολογικά συμπτώματα: όπως μούδιασμα ή μυϊκή αδυναμία, αν η παραμόρφωση πιέζει νεύρα ή τον νωτιαίο μυελό.

Δράση της φυσικοθεραπείας

Η φυσικοθεραπεία είναι κρίσιμη για τη διαχείριση και τη βελτίωση των παραμορφώσεων της σπονδυλικής στήλης, ιδιαίτερα στις ήπιες και μέτριες περιπτώσεις. Οι κύριες παρεμβάσεις περιλαμβάνουν:

1. 1. Ασκήσεις ενδυνάμωσης και διάτασης:

• • • Ασκήσεις που στοχεύουν στην ενδυνάμωση των μυών της πλάτης, του κορμού και των κοιλιακών, για να βελτιωθεί η στήριξη της σπονδυλικής στήλης και να μειωθεί η πίεση στους σπονδύλους.
    • Διατάσεις για τη βελτίωση της ευλυγισίας και την αποσυμπίεση των αρθρώσεων και των μυών.

1. 2. Μέθοδοι αναπροσαρμογής της στάσης:

• • • Εκπαίδευση του ασθενή στη σωστή στάση του σώματος κατά τις καθημερινές δραστηριότητες και την εργασία.
    • Εργονομικές συμβουλές για τη διόρθωση της στάσης και τη μείωση των επιβαρύνσεων στη σπονδυλική στήλη.

1. 3. Ειδικές ασκήσεις και μέθοδοι (π.χ. Schroth method):

• • • Εξατομικευμένα προγράμματα άσκησης για την αντιμετώπιση της σκολίωσης, όπως η μέθοδος Schroth, που χρησιμοποιεί ειδικές αναπνευστικές ασκήσεις και θέσεις για την αναδιάταξη της σπονδυλικής στήλης και την ενδυνάμωση του κορμού.

1. 4. Θεραπεία με ηλεκτροθεραπεία και υπέρηχους:

• • • Χρήση τεχνολογιών για τη μείωση του πόνου, της φλεγμονής και της μυϊκής έντασης.

1. 5. Χειροπρακτικές τεχνικές και κινητοποίηση:

• • • Χειροπρακτικές και τεχνικές κινητοποίησης της σπονδυλικής στήλης για τη βελτίωση της κινητικότητας και τη μείωση του πόνου και της δυσκαμψίας.

1. 6. Αναπνευστικές και χαλαρωτικές ασκήσεις:

• • • Χρήση τεχνικών αναπνοής για τη βελτίωση της στάσης και τη μείωση της πίεσης στους μύες της σπονδυλικής στήλης.

1. 7. Υδροθεραπεία:

• • • Ασκήσεις μέσα στο νερό για την ενίσχυση της κινητικότητας και της ενδυνάμωσης χωρίς επιβάρυνση των αρθρώσεων.

Οι εκφυλιστικές αλλοιώσεις δίσκων και σπονδύλων, γνωστές και ως εκφυλιστική δισκοπάθεια ή εκφυλιστική νόσος της σπονδυλικής στήλης, είναι οι φθορές που υφίστανται οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι και οι σπόνδυλοι λόγω της ηλικίας, της υπέρχρησης, ή άλλων παραγόντων όπως τραυματισμοί και κακή στάση σώματος. Αυτές οι αλλοιώσεις αποτελούν μέρος της φυσιολογικής γήρανσης της σπονδυλικής στήλης, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσουν σε πόνο και δυσκαμψία.

Ανατομία της περιοχής

Η σπονδυλική στήλη αποτελείται από:

• • • Σπονδύλους: τα οστά που σχηματίζουν τη σπονδυλική στήλη και υποστηρίζουν το σώμα. Ανάμεσά τους βρίσκονται οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι, οι οποίοι λειτουργούν ως αποσβεστήρες κραδασμών.
    • Μεσοσπονδύλιοι δίσκοι: Οι δίσκοι αυτοί αποτελούνται από έναν εξωτερικό ινώδη δακτύλιο (annulus fibrosus) και έναν εσωτερικό μαλακό πυρήνα (nucleus pulposus). Οι δίσκοι επιτρέπουν την κίνηση μεταξύ των σπονδύλων και απορροφούν τους κραδασμούς που δημιουργούνται από τις κινήσεις και τις φορτίσεις του σώματος.
    • Αρθρώσεις: όπως οι οπίσθιες αρθρώσεις (facet joints), οι οποίες συνδέουν τους σπονδύλους και συμβάλλουν στη σταθερότητα και στην κινητικότητα της σπονδυλικής στήλης.
    • Σύνδεσμοι και μυς: που υποστηρίζουν τη σπονδυλική στήλη και ελέγχουν την κίνησή της.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα των εκφυλιστικών αλλοιώσεων δίσκων και σπονδύλων ποικίλουν ανάλογα με την περιοχή που επηρεάζεται (αυχενική, θωρακική ή οσφυϊκή μοίρα) και τη σοβαρότητα της κατάστασης:

• • • Πόνος στη σπονδυλική στήλη: που μπορεί να εντοπίζεται στην αυχενική, τη θωρακική ή την οσφυϊκή περιοχή. Ο πόνος μπορεί να είναι ήπιος και διαλείπων ή χρόνιος και έντονος.
    • Μείωση της κινητικότητας: δυσκαμψία και περιορισμένη κίνηση στη σπονδυλική στήλη, ειδικά το πρωί ή μετά από παρατεταμένη ακινησία.
    • Ακτινοβολία του πόνου: μπορεί να υπάρχει πόνος που ακτινοβολεί στα άκρα (π.χ., πόνος στον αυχένα που επεκτείνεται στα χέρια ή πόνος στη μέση που επεκτείνεται στα πόδια).
    • Μυϊκή αδυναμία ή μούδιασμα: εάν υπάρχει πίεση σε νευρικές ρίζες, μπορεί να εμφανιστούν νευρολογικά συμπτώματα, όπως μούδιασμα, μυρμήγκιασμα ή αδυναμία στα άκρα.
    • Αίσθηση αστάθειας: λόγω των εκφυλιστικών αλλαγών στις αρθρώσεις ή τους δίσκους που επηρεάζουν την ευθυγράμμιση της σπονδυλικής στήλης.

Παραδείγματα αλλοιώσεων:

1. 1. Δισκοπάθεια

• • • Η δισκοπάθεια είναι ο γενικός όρος που αναφέρεται στη φθορά των μεσοσπονδύλιων δίσκων, οι οποίοι λειτουργούν ως αποσβεστήρες κραδασμών μεταξύ των σπονδύλων.
    • Με την ηλικία, οι δίσκοι χάνουν την ελαστικότητά τους, αφυδατώνονται και συρρικνώνονται, οδηγώντας σε πόνο και δυσκαμψία.

1. 2. Δισκοκήλη (Ηerniated Disc)

• • • Η δισκοκήλη συμβαίνει όταν ο εσωτερικός πυρήνας του μεσοσπονδύλιου δίσκου (πηκτοειδής πυρήνας) προεξέχει ή διαρρηγνύεται και πιέζει τις νευρικές ρίζες.
    • Προκαλεί οξύ πόνο που μπορεί να ακτινοβολεί στα χέρια ή τα πόδια, ανάλογα με το σημείο της δισκοκήλης (αυχενική, θωρακική ή οσφυϊκή μοίρα).

1. 3. Εκφύλιση Μεσοσπονδύλιων Δίσκων (Degenerative Disc Disease)

• • • Είναι μια προοδευτική εκφυλιστική κατάσταση κατά την οποία οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι χάνουν τη δομή και τη λειτουργία τους.
    • Η εκφύλιση μπορεί να προκαλέσει χρόνια οσφυαλγία ή αυχεναλγία και μειώνει την κινητικότητα της σπονδυλικής στήλης.

1. 4. Οστεοαρθρίτιδα Σπονδυλικής Στήλης

• • • Η φθορά του αρθρικού χόνδρου στις αρθρώσεις των σπονδύλων (σπονδυλικές αρθρώσεις) προκαλεί την ανάπτυξη οστεοφύτων (οστικές προεξοχές).
    • Αυτό προκαλεί πόνο, δυσκαμψία και, σε σοβαρές περιπτώσεις, πίεση στις νευρικές ρίζες.

1. 5. Σπονδυλολίσθηση

• • • Η σπονδυλολίσθηση είναι η μετατόπιση ενός σπονδύλου προς τα εμπρός σε σχέση με τον κάτω σπόνδυλο.
    • Προκαλείται είτε από εκφύλιση είτε από ρήξη στην οστική δομή του σπονδύλου (σπονδυλόλυση) και μπορεί να προκαλέσει οσφυαλγία, νευρολογικά συμπτώματα ή αίσθηση αστάθειας.

1. 6. Σπονδυλική Στένωση

• • • Η σπονδυλική στένωση είναι η στένωση του σπονδυλικού σωλήνα, όπου βρίσκονται τα νεύρα και ο νωτιαίος μυελός.
    • Αυτή η κατάσταση πιέζει τα νεύρα και προκαλεί πόνο, μούδιασμα και αδυναμία στα χέρια ή τα πόδια, ανάλογα με την περιοχή της στένωσης (πιο συχνά οσφυϊκή ή αυχενική).

1. 7. Συμφυτικές Αλλοιώσεις (Ossifications and Bone Spurs)

• • • Συμφυτικές αλλοιώσεις είναι οστικές αναπτύξεις (οστεόφυτα) που εμφανίζονται λόγω εκφυλιστικών αλλαγών.
    • Αυτά τα οστεόφυτα μπορεί να προκαλούν σπονδυλική δυσκαμψία ή πίεση στα νεύρα, με αποτέλεσμα πόνο και νευρολογικά συμπτώματα.

1. 8. Σπονδυλόλυση

• • • Η σπονδυλόλυση είναι η ρωγμή ή η καταστροφή του οστού σε έναν σπόνδυλο, συνήθως στην περιοχή του ισθμού, και είναι συχνή σε άτομα με έντονη σωματική δραστηριότητα.
    • Η κατάσταση αυτή μπορεί να οδηγήσει σε αστάθεια της σπονδυλικής στήλης και να προκαλέσει πόνο.

1. 9. Οστεοπόρωση και Κατάγματα Σπονδύλων

• • • Η οστεοπόρωση προκαλεί αδυνάτισμα και ευθραυστότητα των οστών, με αποτέλεσμα να είναι επιρρεπή σε κατάγματα.
    • Τα οστεοπορωτικά κατάγματα στους σπονδύλους είναι συχνά και προκαλούν πόνο στη μέση ή στον αυχένα και παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης (κύφωση).

Δράση της φυσικοθεραπείας

Η φυσικοθεραπεία παίζει σημαντικό ρόλο στη διαχείριση των εκφυλιστικών αλλοιώσεων δίσκων και σπονδύλων, συμβάλλοντας στην ανακούφιση του πόνου, στη βελτίωση της λειτουργικότητας και στη διατήρηση της ποιότητας ζωής του ασθενούς. Οι κύριες παρεμβάσεις περιλαμβάνουν:

1. 1. Ασκήσεις ενδυνάμωσης και σταθεροποίησης:

• • • Ειδικές ασκήσεις που στοχεύουν στην ενδυνάμωση των μυών του κορμού και της πλάτης, ώστε να στηρίζουν καλύτερα τη σπονδυλική στήλη και να μειώνουν την πίεση στους σπονδύλους και τους δίσκους.
    • Ασκήσεις σταθεροποίησης που βοηθούν στη βελτίωση της ισορροπίας και της λειτουργικότητας της σπονδυλικής στήλης.

1. 2. Διάταση και βελτίωση ευλυγισίας:

• • • Διατάσεις για τους μύες της πλάτης, των ισχίων και των ποδιών, ώστε να βελτιωθεί η ευλυγισία και να μειωθεί η ένταση που επιβαρύνει τους σπονδύλους.
    • Τεχνικές που βελτιώνουν την κινητικότητα των αρθρώσεων και βοηθούν στην αποσυμπίεση των δίσκων.

1. 3. Κινητοποίηση και χειροπρακτικές τεχνικές:

• • • Τεχνικές κινητοποίησης που στοχεύουν στη βελτίωση της κινητικότητας και της ευθυγράμμισης της σπονδυλικής στήλης.
    • Χειροπρακτικές προσεγγίσεις για την απελευθέρωση των αρθρώσεων και τη μείωση της δυσκαμψίας.

1. 4. Θεραπεία με ηλεκτροθεραπεία και υπέρηχους:

• • • Χρήση ηλεκτροθεραπείας (π.χ., TENS) και υπερήχων για τη μείωση του πόνου και της φλεγμονής, καθώς και για τη χαλάρωση των μυών.
    • Αυτές οι τεχνικές βοηθούν στη μείωση της μυϊκής έντασης που συνδέεται με τις εκφυλιστικές αλλοιώσεις.

1. 5. Εκπαίδευση και εργονομική προσαρμογή:

• • • Ο φυσικοθεραπευτής εκπαιδεύει τον ασθενή στη σωστή στάση σώματος και σε τεχνικές ανύψωσης και μετακίνησης αντικειμένων για τη μείωση της επιβάρυνσης στη σπονδυλική στήλη.
    • Προτάσεις για την εργονομική διαμόρφωση του χώρου εργασίας και των καθημερινών δραστηριοτήτων για την αποφυγή επιβάρυνσης και την πρόληψη νέων τραυματισμών.

1. 6. Υδροθεραπεία:

• • • Ασκήσεις μέσα στο νερό που βοηθούν στην ανακούφιση του πόνου και στην ενίσχυση της κινητικότητας χωρίς επιβάρυνση των αρθρώσεων και της σπονδυλικής στήλης.

Η ρευματοειδής αρθρίτιδα (ΡΑ) είναι μια αυτοάνοση, χρόνια φλεγμονώδης διαταραχή που επηρεάζει τις αρθρώσεις, προκαλώντας φλεγμονή, πόνο και παραμόρφωση. Σε αυτήν την κατάσταση, το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στους αρθρικούς υμένες, δηλαδή στις μεμβράνες που καλύπτουν τις αρθρώσεις, με αποτέλεσμα φλεγμονή και πρήξιμο, που μπορεί να καταστρέψει τους χόνδρους και τα οστά με την πάροδο του χρόνου.

Ανατομία της περιοχής

• • • Αρθρικός υμένας: Είναι η λεπτή μεμβράνη που καλύπτει την εσωτερική επιφάνεια της άρθρωσης και παράγει αρθρικό υγρό για να λιπαίνει και να θρέφει την άρθρωση. Στη ρευματοειδή αρθρίτιδα, ο υμένας αυτός φλεγμαίνει και παχαίνει, προκαλώντας πόνο και δυσκαμψία.
    • Χόνδρος: Ο χόνδρος είναι ο λείος ιστός που καλύπτει τα άκρα των οστών και επιτρέπει την ομαλή κίνηση των αρθρώσεων. Η καταστροφή του λόγω της φλεγμονής μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια λειτουργικότητας και παραμόρφωση.
    • Οστά: Οι αρθρικές επιφάνειες των οστών μπορούν να επηρεαστούν από την εκτεταμένη φλεγμονή, με αποτέλεσμα διάβρωση των οστών και σταδιακή καταστροφή της άρθρωσης.

Συμπτώματα

• • • Πόνος στις αρθρώσεις: Εμφανίζεται συνήθως συμμετρικά και επηρεάζει αρθρώσεις όπως τα χέρια, τα γόνατα, τους καρπούς και τους αστραγάλους.
    • Οίδημα: Οι αρθρώσεις πρήζονται λόγω της φλεγμονής του αρθρικού υμένα, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει ακαμψία και περιορισμό στην κίνηση.
    • Δυσκαμψία: Εμφανίζεται ιδιαίτερα το πρωί ή μετά από περιόδους αδράνειας. Η πρωινή δυσκαμψία είναι χαρακτηριστικό σύμπτωμα της ΡΑ και μπορεί να διαρκέσει από μερικά λεπτά έως αρκετές ώρες.
    • Αδυναμία και απώλεια μυϊκής μάζας: Η χρόνια φλεγμονή και ο πόνος περιορίζουν τη δραστηριότητα και τη χρήση των μυών, με αποτέλεσμα την ατροφία τους.
    • Παραμορφώσεις: Καθώς η ασθένεια προοδεύει, οι αρθρώσεις μπορεί να υποστούν παραμορφώσεις, όπως οι δάχτυλα που λυγίζουν προς τα έξω ή οι αρθρώσεις που αναπτύσσουν εξογκώματα.

Δράση της φυσικοθεραπείας

Η φυσικοθεραπεία αποτελεί σημαντικό μέρος της αντιμετώπισης της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, με στόχο τη μείωση των συμπτωμάτων, τη βελτίωση της κινητικότητας και της ποιότητας ζωής των ασθενών. Οι φυσικοθεραπευτικές παρεμβάσεις περιλαμβάνουν:

1. 1. Ασκήσεις κινητοποίησης και διάτασης:

• • • Ήπιες ασκήσεις κινητοποίησης για τη διατήρηση της ευκαμψίας των αρθρώσεων και την πρόληψη της δυσκαμψίας.
    • Ασκήσεις διάτασης για την επιμήκυνση των μυών και των τενόντων, αποτρέποντας τις παραμορφώσεις.

1. 2. Ασκήσεις ενδυνάμωσης:

• • • Ασκήσεις που στοχεύουν στη διατήρηση και βελτίωση της μυϊκής δύναμης χωρίς να επιβαρύνουν τις φλεγμονώδεις αρθρώσεις, όπως οι ισομετρικές ασκήσεις.
    • Χρήση ελαφρών αντιστάσεων ή εξοπλισμού που υποστηρίζει τις αρθρώσεις για να ενδυναμωθούν οι μύες που στηρίζουν τις αρθρώσεις.

1. 3. Υδροθεραπεία:

• • • Ασκήσεις σε νερό (π.χ. κολύμβηση ή υδροθεραπεία) για την ελάττωση της πίεσης στις αρθρώσεις και την υποβοήθηση της κίνησης χωρίς πόνο.

1. 4. Θερμοθεραπεία και κρυοθεραπεία:

• • • Θερμοθεραπεία: Χρήση θερμών επιθεμάτων ή λουτρών για τη χαλάρωση των μυών και την αύξηση της κυκλοφορίας, μειώνοντας τη δυσκαμψία.
    • Κρυοθεραπεία: Χρήση πάγου για την ανακούφιση από την οξεία φλεγμονή και το πρήξιμο.

1. 5. Τεχνικές απελευθέρωσης μαλακών ιστών:

• • • Χρήση μάλαξης και μυοπεριτοναϊκής απελευθέρωσης για τη χαλάρωση των μυών και τη μείωση της έντασης γύρω από τις προσβεβλημένες αρθρώσεις.

1. 6. Ηλεκτροθεραπεία:

• • • Διαδερμική ηλεκτρική νευρική διέγερση (TENS) για την ανακούφιση από τον πόνο.
    • Υπερηχοθεραπεία για τη μείωση της φλεγμονής και την αποκατάσταση των ιστών.

1. 7. Εκπαίδευση και εργονομικές προσαρμογές:

• • • Εκπαίδευση του ασθενούς στη σωστή στάση και τη σωστή χρήση των αρθρώσεων για την αποφυγή καταπόνησης και την πρόληψη τραυματισμών.
    • Συμβουλές για εργονομικές προσαρμογές και χρήση βοηθητικών συσκευών (π.χ. νάρθηκες) για την προστασία των αρθρώσεων κατά τις καθημερινές δραστηριότητες.

1. 8. Ασκήσεις χαλάρωσης και αναπνοής:

• • • Ασκήσεις αναπνοής και χαλάρωσης για τη μείωση του άγχους, το οποίο μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα της ΡΑ, και για τη βελτίωση της γενικής φυσικής κατάστασης.

Η παραμορφωτική αρθρίτιδα είναι μια εκφυλιστική πάθηση των αρθρώσεων που χαρακτηρίζεται από τη φθορά του αρθρικού χόνδρου και την αλλοίωση της δομής των αρθρώσεων. Αυτή η πάθηση επηρεάζει κυρίως τις αρθρώσεις που δέχονται μεγάλο βάρος, όπως τα γόνατα, οι γοφοί, η σπονδυλική στήλη και τα χέρια. Οφείλεται συχνά στη φυσική φθορά λόγω ηλικίας, αλλά επιβαρυντικοί παράγοντες, όπως η παχυσαρκία, οι τραυματισμοί και η έντονη χρήση των αρθρώσεων, μπορούν να επιταχύνουν την εκδήλωσή της.

Συμπτώματα

• • • Πόνος στις αρθρώσεις κατά τη διάρκεια ή μετά την κίνηση.
    • Δυσκαμψία, ιδιαίτερα μετά από περιόδους αδράνειας ή το πρωί.
    • Περιορισμός στην κίνηση της προσβεβλημένης άρθρωσης.
    • Τρίξιμο ή αίσθηση τριβής στις αρθρώσεις κατά την κίνηση.
    • Οίδημα και ευαισθησία στην περιοχή των αρθρώσεων.
    • Σε προχωρημένα στάδια, παρατηρούνται παραμορφώσεις των αρθρώσεων και μυϊκή αδυναμία γύρω από την περιοχή.

Ανατομία της Περιοχής

Οι αρθρώσεις που προσβάλλονται από παραμορφωτική αρθρίτιδα παρουσιάζουν:

• • • Φθορά του αρθρικού χόνδρου: Ο χόνδρος που καλύπτει τα οστά φθείρεται, με αποτέλεσμα τα οστά να τρίβονται μεταξύ τους.
    • Ανάπτυξη οστεοφύτων (οστικά άκανθα): Ο οργανισμός αντιδρά με την παραγωγή νέου οστού γύρω από τις αρθρώσεις, κάτι που οδηγεί σε πόνο και δυσκολία στην κίνηση.
    • Επιπτώσεις στον αρθρικό υμένα και παχύρρευστο αρθρικό υγρό: Προκαλείται φλεγμονή στον αρθρικό υμένα, ο οποίος εκκρίνει αρθρικό υγρό, οδηγώντας σε οίδημα και αίσθηση δυσφορίας.

Η συνεχής τριβή και η φλεγμονή επιφέρουν βλάβες στην άρθρωση, προκαλώντας σταδιακή δυσλειτουργία και παραμόρφωση.

Δράση της Φυσικοθεραπείας

Η φυσικοθεραπεία βοηθά στην ανακούφιση του πόνου και στη διατήρηση της λειτουργικότητας των αρθρώσεων μέσω:

1. 1. Ασκήσεις Ενδυνάμωσης και Σταθεροποίησης: Οι ασκήσεις ενδυνάμωσης των μυών γύρω από την προσβεβλημένη άρθρωση (π.χ. γόνατο ή ισχίο) μειώνουν το άγχος στην άρθρωση, αυξάνοντας τη σταθερότητα και μειώνοντας τη φθορά. Ενδυναμώνουν επίσης τον κορμό και τους μυς που στηρίζουν τη σπονδυλική στήλη.

1. 2. Ασκήσεις Ελαστικότητας και Διάτασης: Οι διατατικές ασκήσεις διατηρούν την κινητικότητα της άρθρωσης, προλαμβάνοντας τη δυσκαμψία.

1. 3. Θερμοθεραπεία και Κρυοθεραπεία: Η εφαρμογή θερμών επιθεμάτων μειώνει τη δυσκαμψία και προάγει την αιματική κυκλοφορία, ενώ τα κρύα επιθέματα συμβάλλουν στη μείωση της φλεγμονής και του πόνου.

1. 4. Υδροθεραπεία: Οι ασκήσεις σε ζεστό νερό μειώνουν το βάρος στις αρθρώσεις και επιτρέπουν την κίνηση χωρίς πόνο, βελτιώνοντας τη δύναμη και την ευλυγισία.

1. 5. Εκπαίδευση και Συμβουλευτική: Η εκπαίδευση σε σωστές στάσεις και κινήσεις, καθώς και η σωστή χρήση βοηθημάτων (π.χ. μπαστούνια), μειώνουν την επιβάρυνση στις αρθρώσεις. Παράλληλα, οι συμβουλές για αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως η διαχείριση βάρους, είναι κρίσιμες για την ανακούφιση των συμπτωμάτων.

Η αγκυλωτική σπονδυλοαρθρίτιδα (ΑΣ) είναι μια χρόνια φλεγμονώδης νόσος που ανήκει στην κατηγορία των σπονδυλαρθριτίδων. Επιδρά κυρίως στη σπονδυλική στήλη, προκαλώντας φλεγμονή στις αρθρώσεις και στους συνδέσμους, η οποία οδηγεί σε πόνο και δυσκαμψία. Στα προχωρημένα στάδια, η φλεγμονή μπορεί να οδηγήσει σε αγκύλωση, δηλαδή στη σύντηξη των σπονδύλων, με αποτέλεσμα να περιορίζεται η κινητικότητα της σπονδυλικής στήλης και να αλλάζει η στάση του σώματος.

Συμπτώματα

• • • Πόνος και δυσκαμψία στη σπονδυλική στήλη, κυρίως στη χαμηλή πλάτη και στα ισχία, που είναι έντονος κυρίως το πρωί ή μετά από περιόδους ακινησίας.
    • Πόνος στους γλουτούς, συχνά εναλλασσόμενος από τη μία πλευρά στην άλλη.
    • Μείωση κινητικότητας της σπονδυλικής στήλης, με αίσθηση ακαμψίας και δυσκολία στις κινήσεις.
    • Κούραση και αίσθημα εξάντλησης λόγω της χρόνιας φλεγμονής.
    • Κύρτωση του κορμού (σε προχωρημένα στάδια), που μπορεί να περιορίσει την αναπνευστική λειτουργία.

Ανατομία της Περιοχής

Η αγκυλωτική σπονδυλοαρθρίτιδα επηρεάζει κυρίως:

• • • Τη σπονδυλική στήλη, με κυριότερες περιοχές προσβολής τις ιερολαγόνιες αρθρώσεις και τους μεσοσπονδύλιους δίσκους.
    • Τους συνδέσμους και τις αρθρώσεις της σπονδυλικής στήλης, οι οποίοι φλεγμαίνουν και σκληραίνουν με την πάροδο του χρόνου.
    • Μπορεί επίσης να επηρεάσει τις αρθρώσεις των ισχίων και των ώμων, καθώς και τους τένοντες, όπως οι αχίλλειοι.

Η φλεγμονή στις αρθρώσεις και στους συνδέσμους οδηγεί στην ανάπτυξη νέου οστού, το οποίο προκαλεί σταδιακά τη σύντηξη (αγκύλωση) των σπονδύλων και άλλων αρθρώσεων, γεγονός που περιορίζει την κίνηση.

Δράση της Φυσικοθεραπείας

Η φυσικοθεραπεία παίζει καίριο ρόλο στη διαχείριση της αγκυλωτικής σπονδυλοαρθρίτιδας, βοηθώντας στη βελτίωση της κινητικότητας, της στάσης του σώματος και της λειτουργικότητας.

1. 1. Ασκήσεις Ελαστικότητας και Διάτασης: Οι ασκήσεις διάτασης βοηθούν στη διατήρηση της κινητικότητας της σπονδυλικής στήλης και άλλων αρθρώσεων, μειώνοντας τον κίνδυνο αγκύλωσης. Διατάσεις των μυών της πλάτης, των γλουτών και των ισχίων ενισχύουν τη φυσική κίνηση.

1. 2. Αναπνευστικές Ασκήσεις: Βοηθούν στη βελτίωση της αναπνευστικής λειτουργίας, ειδικά σε ασθενείς με κύρτωση της σπονδυλικής στήλης που μπορεί να πιέζει το θώρακα.

1. 3. Ασκήσεις Ενδυνάμωσης: Ασκήσεις που ενισχύουν τον κορμό και τους μυς της πλάτης συμβάλλουν στη σταθεροποίηση της σπονδυλικής στήλης και στη διατήρηση της σωστής στάσης του σώματος.

1. 4. Ασκήσεις Στάσης και Ισορροπίας: Με έμφαση στη σωστή στάση, η φυσικοθεραπεία βοηθά στην πρόληψη της κύρτωσης της σπονδυλικής στήλης και ενισχύει την ισορροπία του ασθενούς.

1. 5. Υδροθεραπεία: Οι ασκήσεις σε ζεστό νερό παρέχουν υποστήριξη στις αρθρώσεις και μειώνουν τον πόνο, επιτρέποντας κινήσεις που δεν θα ήταν εύκολες στη στεριά.

1. 6. Εκπαίδευση στον Έλεγχο του Πόνου: Τεχνικές όπως η θερμοθεραπεία, η μάλαξη και η χρήση ηλεκτροθεραπείας μπορούν να μειώσουν τη φλεγμονή και τον πόνο, διευκολύνοντας τις καθημερινές δραστηριότητες.

Η οστεοπόρωση είναι μια πάθηση των οστών που χαρακτηρίζεται από τη μείωση της πυκνότητας και της ποιότητας του οστίτη ιστού, καθιστώντας τα οστά πιο εύθραυστα και επιρρεπή σε κατάγματα. Είναι συχνότερη στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση, αλλά μπορεί να επηρεάσει και άντρες ή νεότερα άτομα με συγκεκριμένους παράγοντες κινδύνου.

Συμπτώματα

Η οστεοπόρωση συχνά εξελίσσεται χωρίς εμφανή συμπτώματα, μέχρι να προκύψει κάποιο κάταγμα. Τα πιθανά συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• • • Κατάγματα μετά από ελάχιστο τραυματισμό, κυρίως στους καρπούς, στη σπονδυλική στήλη ή στο ισχίο.
    • Πόνος στη μέση ή στο κάτω μέρος της σπονδυλικής στήλης, ιδιαίτερα μετά από κατάγματα συμπίεσης σπονδύλων.
    • Μείωση ύψους με την πάροδο του χρόνου, λόγω συμπιέσεων στη σπονδυλική στήλη.
    • Κύφωση ή κάμψη της σπονδυλικής στήλης («καμπούρα»), που προκαλείται από την απώλεια της δομικής σταθερότητας των οστών της σπονδυλικής στήλης.

Ανατομία της Περιοχής

Τα υγιή οστά έχουν δομή που μοιάζει με κυψελίδα, γεμάτη μικροσκοπικούς πόρους και δοκίδες που τους δίνουν αντοχή. Στην οστεοπόρωση:

• • • Μειώνεται η οστική πυκνότητα και μάζα, με αποτέλεσμα οι πόροι να μεγαλώνουν και οι δομές του οστίτη ιστού να λεπταίνουν.
    • Τα οστά χάνουν την ανθεκτικότητα τους, ιδιαίτερα στα σπογγώδη οστά της σπονδυλικής στήλης, των ισχίων και των καρπών.
    • Ορμονικές μεταβολές, ειδικά μείωση των οιστρογόνων στις γυναίκες, οδηγούν σε ταχύτερη απώλεια οστικής μάζας.

Η έλλειψη ασβεστίου, βιταμίνης D, σωματικής δραστηριότητας και άλλοι παράγοντες συμβάλλουν επίσης στην επιδείνωση της κατάστασης.

Δράση της Φυσικοθεραπείας

Η φυσικοθεραπεία είναι κρίσιμη για την πρόληψη καταγμάτων και την ενίσχυση της αντοχής και της ισορροπίας του ασθενούς:

1. 1. Ασκήσεις Ενδυνάμωσης: Ειδικές ασκήσεις με αντιστάσεις (π.χ., λάστιχα, ελαφρά βάρη) ενισχύουν τους μυς γύρω από τα οστά, αυξάνοντας τη δύναμη και τη σταθερότητα.

1. 2. Ασκήσεις Φορτίου και Βάρους: Η βάδιση, το ανέβασμα σκαλοπατιών και ασκήσεις που βάζουν βάρος στα οστά βοηθούν στην ενίσχυση της οστικής πυκνότητας.

1. 3. Ασκήσεις Ισορροπίας και Συντονισμού: Οι ασκήσεις αυτές προλαμβάνουν τις πτώσεις, καθώς βελτιώνουν την ισορροπία και την ευελιξία. Ειδικά για άτομα με αυξημένο κίνδυνο πτώσεων, μειώνουν τις πιθανότητες τραυματισμού.

1. 4. Διάταση και Ευλυγισία: Οι διατάσεις αυξάνουν την κινητικότητα των αρθρώσεων και προλαμβάνουν τη δυσκαμψία, ειδικά στη σπονδυλική στήλη και στα ισχία.

1. 5. Εκπαίδευση για Πρόληψη Πτώσεων: Οι φυσικοθεραπευτές παρέχουν εκπαίδευση για τη σωστή στάση και τις ασφαλείς κινήσεις, όπως η κάμψη της μέσης και οι μεταφορές αντικειμένων, ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος πτώσης και κατάγματος.

1. 6. Συμβουλευτική για Καθημερινές Συνήθειες: Η ενθάρρυνση για υγιεινό τρόπο ζωής, όπως η σωστή διατροφή με ασβέστιο και βιταμίνη D και η διατήρηση φυσικής δραστηριότητας, είναι σημαντική.